เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा – เคเคง्เคฏाเคค्เคฎिเค เคคौเคฐ เคธे เคीเคต เคी เคฐเคเคจा เคชांเค
เคคเคค्เคตों เคธे เคฎिเคฒเคเคฐ เคฌเคจी เคนै, เคिเคจเคो เคชเคฐเคฎाเคค्เคฎा เคจे เคธ्เคตเคฏं เคช्เคฐเคृเคคि เคे
เคฐूเคช เคฎें เคฌเคจाเคฏा เคนै เคคเคฅा เคिเคธเคा เคธंเคाเคฒเคจ เคैเคตिเค เคเคฐ เค
เคैเคตिเค เคाเคฐเคों เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคिเคฏा เคाเคคा
เคนै। เคธंเคค เคถ्เคฐी เคคुเคฒเคธीเคฆाเคธ เคी เคจे เคเคนा เคนै –
“เค्เคทिเคคि เคเคฒ เคชाเคตเค เคเคเคจ เคธเคฎीเคฐा
เคชंเค
เคคเคค्เคต เคฎिเคฒ เคฌเคจा เคถเคฐीเคฐा”
เค्เคทिเคคि = เคฎिเค्เคी Soil
= earth ,
เคเคฒ = เคชाเคจी, water
เคชाเคตเค = เคเค
, carbon (Organic Chemistry)
เคเคเคจ =
เคเคाเคถ , Inert gases etc.
เคธเคฎीเคฐ = เคตाเคฏु , Oxygen
เค
เคฐ्เคฅाเคค् เคถเคฐीเคฐ เคी เคฐเคเคจा
เคฎिเค्เคी, เคชाเคจी,
เคเค, เคเคाเคถ เคเคตं เคเค्เคธीเคเคจ เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคนुเค เคนै
เคชเคฐंเคคु เคตिเคกเคฎ्เคฌเคจा เคฏเคน เคนै เคि เค
เคฌ เคฏे เคชांเคों เคคเคค्เคต เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคนो เคुเคे เคนैं । เคเคจ เคคเคค्เคตों
เคो เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคเคฐเคจे เคฎें เคฎเคจुเคท्เคฏ เคा เคฌเคนुเคค เคฌเคก़ा เคฏोเคเคฆाเคจ เคนै । เคฎเคจुเคท्เคฏ เค
เคชเคจे เคเคช เคो
เคช्เคฐเคृเคคि เคा เคธिเคฐเคฎौเคฐ (Top
of the creature) เคฎाเคจเคคा
เคนै เคคเคฅा เค
เคชเคจा เค
เคธ्เคคिเคค्เคต เคเคธ เคช्เคฐเคृเคคि เคฎें เคนเคฐ เคนाเคฒเคค เคฎें เคฌเคจाเค เคฐเคเคจा เคाเคนเคคा เคนै। เคเคจ เคคเคค्เคตों
เคो เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคเคฐเคจे เคฎें เคฎเคจुเคท्เคฏ เคी เคเคญी เคจ เคเคค्เคฎ เคนोเคจे เคตाเคฒी เคเค्เคाเคं เคนैं เคो เค
เคจเคจ्เคค
เคนैं, เคเคจ เคเค्เคाเคं เคी เคชूเคฐ्เคคि เคे เคฒिเค เคฎเคจुเคท्เคฏ
เคช्เคฐเคृเคคि เคो เคจเคท्เค เคเคฐ เคฐเคนा เคนै เคคเคฅा เคเคชเคฐोเค्เคค เคคเคค्เคตों เคो เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคเคฐ เคฐเคนा เคนै ।
“เคเค เคฆिเคฒ เคฒाเคों เคคเคฎเคจ्เคจा เคเคฐ เคเคธ เคชเคฐ เค्เคฏाเคฆा
เคนเคตिเคถ
เคซिเคฐ
เค िเคाเคจा เคนै เคเคนां เคเคธเคो เคिเคाเคจे เคे เคฒिเค ।“
เคฎเคจुเคท्เคฏ เค
เคชเคจे เคเค्เคाเคं เคी เคชूเคฐ्เคคि เคे เคฒिเค
เคช्เคฐเคृเคคि เคे เคธंเคธाเคงเคจों เคो เคจเคท्เค เคเคฐ เคฐเคนा เคนै เคเคตं เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคเคฐ เคฐเคนा เคนै ।
“เคฆिเคฎाเค เคी เคिเคा เคนो เคฏा เคिเคा เค เคिเคธ्เคฎाเคจी
เคฏเคนां
เคคो เคนเคฐ เคिเคा เคฎें เคฎिเคฒाเคตเค เคฎिเคฒเคคी เคนै ।“
เคเคชเคฐोเค्เคค เคคเคค्เคตों เคो เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค
เคเคฐเคจे เคฎें เคซเคธเคฒ เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคฎें เคฌเคข़เคคे เคนुเค เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคीเคเคจाเคถเคों เคเคตं เคเคฐ्เคตเคฐเคों เคे เค
ंเคงाเคงुंเคง
เคช्เคฐเคฏोเค เคा เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคฏोเคเคฆाเคจ เคนै,
เคिเคธเคธे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ,
เคชเคฐ्เคฏाเคฏเคตเคฐเคฃीเคฏ เคเคตं เคเคोเคฒॉเคिเคเคฒ เคธเคฎเคธ्เคฏाเคं เคชैเคฆा เคนो เคเค เคนैं ।
เคเคจ เคธเคฎเคธ्เคฏाเคं เคे เคจिเคตाเคฐเคฃ เคนेเคคु เคเคจ เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคीเคเคจाเคถเคों เคเคตं เคเคฐ्เคตเคฐเคों เคे
เคช्เคฐเคฏोเค เคो เคเคฎ เคเคฐเคจा เค
เคคि เคเคตเคถ्เคฏเค เคนो เคเคฏा เคนै เคिเคธเคे เคฒिเค เคเคीเคृเคค เคจाเคถीเคीเคต เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ
เคชเคฆ्เคงเคคि เคो เคจाเคถीเคीเคต เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคนेเคคु เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจा เคเคตเคถ्เคฏเค เคนै เคเคธเคे เคฒिเค เคเค.เคชी.เคเคฎ เคे เคธเคญी เคญाเคीเคฆाเคฐों (stakeholders)
เคो
เคเค.เคชी.เคเคฎ เค
เคตเคงाเคฐเคฃा (concept) เคเคตं เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏों เคो เค ीเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे
เคธเคฎเคเคจा เค
เคคिเคเคตเคถ्เคฏเค เคนै ।
เคธเคฎเค: เคเค.เคชी.เคเคฎ
เคญाเคीเคฆाเคฐों (stakeholders) เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคเค.เคชी.เคเคฎ เคो เคธเคนी เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे เคจเคนीं เคธเคฎเคा เคเคฏा
เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคญाเคीเคฆाเคฐ เคจे เคเคธเคो เค
เคชเคจे –เค
เคชเคจे เคाเคฎों เคो เคि เคตे เคเคฐ เคฐเคนे เคนैं เคी เคฆृเคท्เคिเคोเคฃ เคธे
เคเค.เคชी.เคเคฎ เคो เคธเคฎเค เคชाเคฏा เคนै เคเคตं เคเค.เคชी.เคเคฎ เคा เคตाเคธ्เคคเคตिเค เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏों เคो เคฆूเคฐ เคเคฐ เคฆिเคฏा
เคเคฏा เคนै । เคृเคทเค เคเคฎ เคฒाเคเคค เคธे เค
เคงिเค เคชैเคฆाเคตाเคฐ เคे เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคो เคธเคฎเคเคคा เคนै เคคเคฅा เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ
เคต เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃीเคฏ เคฎांเคों เคो เคฆเคฐเคिเคจाเคฐ เคเคฐ เคฆेเคคा เคนै । เคเค.เคชी.เคเคฎ เคเคฎ เคเคฐ्เคे เคฎें เค
เคงिเค เคต
เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคซเคธเคฒ เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคนेเคคु เคซเคธเคฒों เคे เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคนेเคคु เคช्เคฐเคฏोเค เคी เคाเคจे
เคตाเคฒी เคธเคญी เคตिเคงिเคฏों เคा เคเค เคธเคฎเค्เคฐ เคชैเคेเค เคนै, เคो เคเคोเคฒॉเคिเคเคฒ, เคเคोเคจाเคฎिเคเคฒ, เคธोเคถเคฒ, crop
physiological เคเคตं เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃीเคฏ เคธिเคฆ्เคงांเคคों เคชเคฐ เคเคงाเคฐिเคค เคนै เคเคธเคे เคฒिเค เคเค.เคชी.เคเคฎ เคो
เคเคจ เคชเคฐिเคช्เคฐेเค्เคท्เคฏ เคเคตं เคฆृเคท्เคिเคोเคฃों เคธे เคธเคฎเคเคจा เค
เคคिเคเคตเคถ्เคฏเค เคนै ।
เคฐाเคฎाเคฏเคฃ
เคเค เคฌเคนुเคค เคนी เคชเคตिเคค्เคฐ เค्เคฐंเคฅ เคนै เคिเคธเคा เคตिเคตเคฐเคฃ เคฏा เคตเคฐ्เคฃเคจ เคाเคฐ เคชंเค्เคคिเคฏों เคฎें เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे
เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै –
“ เคเค เคฐाเคฎ เคนเคคो, เคเค เคฐाเคตเคจा
เคเคจเคจे เคเคจเคी เคธिเคฏा เคुเคฐाเค
เคเคจเคจे เคเคจเคो เคฎाเคฐเคจा
เคคुเคฒเคธीเคฆाเคธ เคी เคจे เคฒिเค เคฆिเคฏा เคชोเคฅเคจा।“
เคฒेเคिเคจ เคเคธा เคจเคนीं เคนै, เคฐाเคฎाเคฏเคฃ
เคฐूเคชी เค्เคฐंเคฅ เคฎें เคीเคตเคจ เคे เคนเคฐ เคชเคนเคฒू เคเคตं เคฆเคฐ्เคถเคจ เคो เคฆเคฐ्เคถाเคฏा เคเคฏा เคนै । เคฎुเคธीเคฌเคค เคฎें เคिเคธ
เคคเคฐीเคे เคธे เคต्เคฏเค्เคคि เคो เค
เคชเคจे เคเคฐ्เคค्เคคเคต्เคฏों เคा เคชाเคฒเคจ เคเคฐเคจा เคाเคนिเค, เคฐाเคเคงเคฐ्เคฎ
เคो เคจिเคญाเคคे เคนुเค เคฐाเคเคค्เคฏाเค เคी เคญाเคตเคจा เคा เคเค เคตिเคธ्เคคृเคค เคธंเคฆेเคถ เคเคธ เคชเคตिเคค्เคฐ เค्เคฐंเคฅ เคฎें เคिเคชा
เคนुเค เคนै เคो เคนเคฎें เคคเคฐเคน-เคคเคฐเคน เคी เคถिเค्เคทाเคं เคคเคฅा เคीเคตเคจ เคा เคฆเคฐ्เคถเคจ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคा เคนै । เคเคธी
เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे เคเค.เคชी.เคเคฎ เคธिเคฐ्เคซ เคเคฒ्เคเคฐเคฒ, เคฎैเคेเคจिเคเคฒ,
เคฌॉเคฏोเคฒॉเคिเคเคฒ เคเคตं เค
ंเคค เคฎें เคैเคฎिเคเคฒ เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคตिเคงिเคฏों เคคเคฅा เคเคจเคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคจाเคถीเคीเคต เคจिเคเคฐाเคจी
เคो เคเคीเคृเคค เคเคฐเคे เคช्เคฐเคฏोเค เคฎें เคฒा เคเคฐ เคจाเคถीเคीเคต เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคเคฐเคจा เคจเคนीं เคนै เคฌเคฒ्เคि เคซเคธเคฒ เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ
เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคी เคธเคญी เคตिเคงिเคฏों เคเคตं เคซिเคฒॉเคธिเคซीเคธ เคो เคธเคฎเคเคจा เคคเคฅा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐเคจा เคนै । เคเค.เคชी.เคเคฎ เคे
เคธเคญी เคญाเคीเคฆाเคฐों เคो เคृเคทเคों เคो เคเค.เคชी.เคเคฎ เค्เคฐिเคฏाเคจ्เคตเคฏเคจ เคी เคธเคญी เคคเคเคจीเคों เคो เคृเคทเคों เคो
เคธเคฎเคाเคจे เคे เคฒिเค เคธुเคตिเคงा เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจी เคाเคนिเค ।
เคृเคทि
เคเค เคเคธा เคตिเคทเคฏ เคนै เคो เคตैเค्เคाเคจिเคों เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคोเคा เคाเคคा เคนै เคคเคฅा เคช्เคฐเคाเคฐเคเคตं
เคช्เคฐเคธाเคฐเคाเคฐ्เคฏเคเคฐ्เคคाเคं เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคเคธเคा เคช्เคฐเคाเคฐ เคเคตं เคช्เคฐเคธाเคฐ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคคเคฅा เคृเคทเคों เคे
เคฆ्เคตाเคฐा เค
เคชเคจाเคฏा เคाเคคा เคนै । เคธเคนी เคคเคเคจीเคी เคो เคि เคตैเค्เคाเคจिเคों เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคोเคी เคाเคคी เคนै เคเคฌ
เคृเคทเคों เคे เคฆ्เคตाเคฐा เค
เคชเคจाเค เคाเคคी เคนै เคคो เคเคธเคฎें เคुเค เค
ंเคคเคฐ เค เคाเคคा เคนै เคคเคฅा เคिเคธाเคจ เคเคธ เคคเคเคจीเค
เคो เคธเคนी เคฐूเคช เคธे เคจเคนीं เค्เคฐिเคฏाเคจ्เคตเคคि เคเคฐ เคชाเคคा เคนै । เคธเคนी เคคเคเคจीเค เคเคตं เค्เคฐिเคฏाเคจ्เคตเคฏเคจ เคเคฐเคจे
เคฎें เคชाเค เคाเคจे เคตाเคฒे เค
ंเคคเคฐ เคो เคธुเคตिเคงाเคช्เคฐเคฆाเคคाเคं (facilitators) เคे เคฆ्เคตाเคฐा
เคिเคจ्เคนिเคค เคเคฐเคจा เคाเคนिเค เคคเคฅा เคเคจ เค
ंเคคเคฐों เคो เคฆूเคฐ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคृเคทเคों เคो เคธुเคตिเคงा เคช्เคฐเคฆाเคจ
เคเคฐเคจी เคाเคนिเค เคคाเคि เคोเค เคคเคเคจीเค เคธเคนी เคคเคฐीเคे เคธे เค
เคชเคจाเค เคा เคธเคे। เคिเคธी เคคเคเคจीเคी เคा เคुเคฃाเคค्เคฎเค
เคช्เคฐเคญाเคต (multiplier effect) เคคเคญी เคนो เคธเคเคคा เคนै เคเคฌเคि เคคเคเคจीเค เคธाเคงाเคฐเคฃ, เคธंเคญเคต, เคिเคซाเคฏเคคी, เคช्เคฐเคฏोเค
เคเคฐเคจे เคฒाเคฏเค, เค
เคจुเคूเคฒ (compatible), เคธ्เคตीเคाเคฐเคฃीเคฏ, เคตเคนเคจ เคเคฐเคจे
เคฏोเค्เคฏ เคคเคฅा เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคฏोเค्เคฏ เคนो । เคเค.เคชी.เคเคฎ เคนेเคคु เคซเคธเคฒ เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคฎें เคाเคฎ เคฎें เคเคจे เคตाเคฒी
เคธเคญी เคเคคिเคตिเคงिเคฏां เคธเคฎ्เคฎिเคฒिเคค เคนोเคจी เคाเคนिเค เคเคฐ เคเคจเคा เคเคชเคฏोเค เคเคคा เคนै, เคชเคฐंเคคु
เคฌเคนुเคค เคธाเคฐी เคตिเคงिเคฏां (practices) เคถाเคฎिเคฒ เคจเคนीं
เคी เคाเคคी เคเคฐ เคเคจเคे เคฏोเคเคฆाเคจ เคो เคिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐ เคจเคนीं เคฌเคจाเคฏा เคाเคคा เคนै เคคเคฅा เคฏोเคเคฆाเคจ เคจเคนीं เคंเคा
เคाเคคा เคเคฐ เคคเคเคจीเค เคो เคฆोเคทाเคฐोเคชिเคค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै । เคคเคเคจीเค เคा เคธเคนी เคเคชเคฏोเค เคเคฌ เคจเคนीं เคिเคฏा เคाเคคा
เคคो เคเคธเคธे เคนोเคจे เคตाเคฒा เคฒाเคญ เคญी เคธाเคฎเคจे เคจเคนीं เค เคชाเคคा ।
เคाเคฐ्เคฏाเคจ्เคตเคฏเคจ: เคเค.เคชी.เคเคฎ
เคो เค
เคชเคจाเคคे เคธเคฎเคฏ เคिเคธाเคจ เคे เคฎเคจ เคฎें เคाเคซी เคธंเคฆेเคน เคฐเคนเคคा เคนै, เคฏे เคธंเคฆेเคนाเคค्เคฎเค
เคीเคें เคจिเคฎ्เคจเคตเคค् เคนैं –
1 เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคीเคเคจाเคถเคों เคे เคช्เคฐเคฎाเคฃ เคो เคूंเคि เคตเคน
เคाเคซी เคฆिเคจों เคธे เคฆेเคเคคा เค เคฐเคนा เคนै เค
เคค: เคเคธ เคชเคฐ เคเคธे เคชूเคฐ्เคฃ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคนो เคเคฏा เคนै เคि เคจाเคถीเคीเคต
เคा เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคीเคเคจाเคถเคों เคธे เคนी เคธंเคญเคต เคนै। เค
เคค: เคนเคฎें เคเคธเคे เคฎเคจ เคฎें เคฏเคน เคตिเคाเคฐ เคाเคृเคค เคเคฐเคจा
เคाเคนिเค เคि เคฌिเคจा เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคीเคเคจाเคถเคों เคे เคญी เคจाเคถीเคीเคตों เคा เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै।
เคเคธเคे เคฒिเค เคนเคฎें เคเคธ เคฌाเคค เคो เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคเคฐเคจा เคाเคนिเค เคเคตं demonstrations เคเคฐเคे เคธिเคฆ्เคง
เคเคฐเคे เคฆिเคाเคจा เคाเคนिเค । เคเค.เคชी.เคเคฎ เคेเค्เคจॉเคฒाเคी เคชเคฐ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคจ เคเคฐเคจे เคा เคเค เคช्เคฐเคฎुเค เคाเคฐเคฃ
เคนै เคि เคนเคฎ เค
เคชเคจी เคคเคเคจीเค เคे เคชเคฐिเคฃाเคฎ เคो เคृเคทเคों เคो เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคเคฐเคे เคจเคนीं เคฆिเคा เคชाเค । เคเคฌ เคคเค
เคिเคธाเคจ เคเคธเคो เคจเคนीं เคฆेเค เคชाเคเคा เคตเคน เคเคธ เคฌाเคค เคชเคฐ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคจเคนीं เคเคฐ เคธเคเคคा เคो เคीเคें เคนเคฎ
เคिเคธाเคจों เคो เคเค.เคชी.เคเคฎ เคฆृเคท्เคिเคोเคฃ เคธे เคฌเคคाเคจा เคाเคนเคคे เคนैं เคตे เคฒाเคญเคฆाเคฏเค เคนै เคเคฐ เคเคจเคे เคฒाเคญ เคो เคเคจเคो
เคृเคทเคों เคो เคธिเคฆ्เคง เคเคฐเคे, เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เคเคฐเคे เคฆिเคाเคจा เคाเคนिเค । เคैเคธा เคि เคฆेเคा
เคเคฏा เคนै เคเค.เคชी.เคเคฎ demos , mid crop season เคธे เคช्เคฐाเคฐंเคญ เคนोเคคे
เคนैं เคो เคเคฒเคค เคนै เคเคฐ เคคเคเคจीเค เคธเคนी เคคเคฐเคน เคธे เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคจเคนीं เคी เคाเคคी เคนै । เคเคธเคो เคฆोเคท เคญी เคจเคนीं
เคฆेเคจा เคाเคนिเค เค
เคค: เคนเคฎें เคคเคเคจीเค เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคเคฐเคे เคृเคทเคों เคे เคฌीเค เคเคจเคे เคฎเคจ เคฎें เคคเคเคจीเคी เคे
เคช्เคฐเคคि เคตिเคถ्เคตाเคธ เคชैเคฆा เคเคฐเคจा เคाเคนिเค ।
2. เคเค.เคชी.เคเคฎ เคเคจเคชुเค्เคธ เคा เคृเคทเคों เคे เคฆ्เคตाเคฐ
เคชเคฐ เคเคชเคฒเคฌ्เคงเคคा เคจ เคนोเคจा เคเค.เคชी.เคเคฎ เคे เคช्เคฐเคाเคฐ เคเคตं เคช्เคฐเคธाเคฐ เคฎें เคฌाเคงเค เคธिเคฆ्เคง เคนो เคฐเคนी เคนै ।
เคเคธเคे เคฒिเค เคนเคฎें เคเค.เคชी.เคเคฎ เคเคจเคชुเค्เคธ เคो เคฌเคจाเคจे เคต เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคเคฐเคจे เคी เคตिเคงिเคฏों เคा เคธเคฐเคฒीเคเคฐเคฃ
เคเคฐเคจा เคाเคนिเค เคคเคฅा เคृเคทเคों เคो เคนी เคเคจเคे เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคा เคช्เคฐเคถिเค्เคทเคฃ เคฆेเคเคฐ เคเคจ्เคนें เคธเค्เคทเคฎ เคฌเคจाเคจा
เคाเคนिเค เคिเคธเคธे เคตे เคเค.เคชी.เคเคฎ เคเคจเคชुเค्เคธ เคो เค
เคชเคจे เคเคช เคฌเคจा เคเคฐ เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคธाเคจी เคธे เคเคฐ เคธเคे ।
เคฏเคน เคाเคฐ्เคฏ เคญी เคนเคฎें เคช्เคฐाเคฅเคฎिเคเคคा เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคเคฐเคจा เคाเคนिเค ।
3. เคเคฌ เคृเคทเค เคเค.เคชी.เคเคฎ เคเคจเคชुเค्เคธ เคा เคเคค्เคชाเคฆเคจ
เคेเคค เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคเคฐ เคธเคเคจे เคฎें เคธเค्เคทเคฎ เคนोंเคे เคคเคฌ เคตे เคเคจเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคซเคธเคฒ เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคนेเคคु เคเคฐ
เคธเคेंเคे เคเคฐ เคเคจเคे เคเคชเคฏोเค เคธे เคนोเคจे เคตाเคฒे เคชเคฐिเคฃाเคฎों เคे เคช्เคฐเคคि เคाเคเคฐूเค เคเคตं เคเคถ्เคตเคธ्เคค เคนोंเคे
เคเคฐ เคเคจเคो เคเคจเคे เคช्เคฐเคฏोเค เคे เคช्เคฐเคคि เคญเคฐोเคธा เคฌเคข़ेเคा । เคเคฌ เคฏे เคीเคें เคช्เคฐाเคเคตेเค เคเคฆ्เคฏเคฎी เคฆेเคेंเคे
เคि เคเคจเคी เคฎांเค เคฌเคข़ เคเค เคนै เคคो เคช्เคฐाเคเคตेเค เคเคฆ्เคฏเคฎी เคญी เคเคे เคเคฏेंเคे เคเคฐ เคเคจเคे เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคนेเคคु
เคเคฆเคฎ เคฌเคข़ाเคฏेंเคे ।
4. เคเค เคฌाเคฐ เคเคฌ เคैเคต-เคीเคเคจाเคถเคों เคเคตं เคเค.เคชी.เคเคฎ
เคเคจเคชुเค्เคธ เคी เคฎांเค เคฌเคข़ेเคी เคคเคญी เคนเคฎें เคเคจเคे เคुเคฃเคตเคค्เคคा เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃंเคฐ्เคाเคจ (เค्เคตाเคฒिเคी เคंเค्เคฐोเคฒ) เคนेเคคु เคธोเคเคจा เคชเคก़ेเคा ।
5. เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคीเคเคจाเคถเค เคนाเคจिเคाเคฐเค เคนैं เคฏเคน เคนเคฎें
เคชเคคा เคนै । เค्เคฏा เคเคธ เคीเค เคी เคाเคจเคाเคฐी เคृเคทเคों เคो เคนै ? เคฏเคฆि เคเคธ เคीเค เคी
เคाเคจเคाเคฐी เคृเคทเคों เคो เคธเคนी เคคเคฐเคน เคธे เคนोเคคी เคคो เคถाเคฏเคฆ เคตे เคเคจเคे เคเคชเคฏोเค เคो เคเคฎ เคเคฐเคจे เคे เคฌाเคฐे เคฎें
เคธोเคเคคे । เคเคธ เคीเค เคी เคाเคจเคाเคฐी เคृเคทเคों เคो เคชเคนुंเคाเคจा เคนเคฎाเคฐा เคชเคฐเคฎ เคเคฐ्เคค्เคคเคต्เคฏ เคนी เคจเคนीं เคฌเคฒ्เคि
เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคธाเคฎुเคฆाเคฏिเค เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคे เคช्เคฐเคคि เคนเคฎाเคฐा เคงเคฐ्เคฎ เคญी เคฌเคจเคคा เคนै เคि เคเคธเคी เคाเคจเคाเคฐी
เคृเคทเคों เคो เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคเคฐเคे เคฆें ।
6. เค
เคฌ เคจाเคถीเคीเคตों เคो เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคเคตं เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคธे
เคชเคนเคฒे เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคीเคเคจाเคถเคों เคे เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคนै เคเคธเคो เคช्เคฐाเคฅเคฎिเคเคคा เคे เคคौเคฐ เคชเคฐ
เค
เคชเคจाเคฏें เคเคตं เคฌเคข़ाเคตा เคฆें ।
7. เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคीเคเคจाเคถเคों เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคจเคนीं เคिเคฏा
เคाเคคा เคฌเคฒ्เคि เคฆुเคฐूเคชเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै । เคเคจเคा เคฆुเคฐूเคชเคฏोเค เคिเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे เคिเคฏा เคाเคคा เคนै
เคเคธเคा เคชเคคा เคฒเคाเคเคฐ เคृเคทเคों เคो เคाเคเคฐूเค เคเคฐें ।
8. เค
เคฌ เคृเคท्เคों เคो เคเคธ เคฌाเคค เคे เคฒिเค เคाเคเคฐूเค
เคเคฐเคจे เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคนै เคि เคเคจ्เคนें เคซเคธเคฒों เคฎें เคชाเค เคाเคจे เคตाเคฒे เคจाเคถीเคीเคตों เคा เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ
เคเคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคธाเคฎुเคฆाเคฏिเค เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคเคตं เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃीเคฏ เคธुเคฐเค्เคทा เคा เคง्เคฏाเคจ เคฐเคเคจा เค
เคคिเคเคตเคถ्เคฏเค
เคนै เคिเคธเคธे เคนเคฎ เคฆेเคถ เคी เคैเคต เคธुเคฐเค्เคทा เคो เคเคคเคฐे เคธे เคฌเคा เคธเคเคคे เคนैं । เคชเคนเคฒे เคจाเคถीเคीเคต เคซเคธเคฒों เคे
เคฒिเค เคฏเคน เคฌाเคฏो เคธिเค्เคฏोเคฐिเคी เคे เคฒिเค เคเคคเคฐा เคฅे เคชเคฐंเคคु เค
เคฌ เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคीเคเคจाเคถเค เคैเคต เคธुเคฐเค्เคทा เคे
เคฒिเค เคเคคเคฐा เคฌเคจ เคुเคे เคนैं เคिเคธเคा เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เค
เคคिเคเคตเคถ्เคฏเค เคนै । เคृเคทเคों เคो เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคे เคช्เคฐเคคि
เคธंเคตेเคฆเคจเคถीเคฒ เคฌเคจाเคं ।
9. เค
เคญी เคนเคฎ เคเคธ เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคจเคนीं เคชเคนुंเค เคชाเค เคนैं
เคि เคฌเคैเคฐ เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคीเคเคจाเคถเคों เคे เคเคชเคฏोเค เคे เคซเคธเคฒ เคเคा เคธเคें/เคชैเคฆा เคเคฐ เคธเคें เคชเคฐंเคคु เคฐाเคธाเคฏเคจिเค
เคीเคเคจाเคถเคों เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฎ เคคो เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं เคเคธเคे เคฒिเค เคนเคฎें เคฐाเคธाเคฏเคจ เคฐเคนिเคค เคซเคธเคฒ เคเคค्เคชाเคฆเคจ
เคตिเคงिเคฏों เคो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจा เคนोเคा ।
10. เคเค.เคชी.เคเคฎ เคो เคนเคฎें เคเคोเคจॉเคฎिเคเคฒ,
เคธोเคถिเคฏोเคฒॉเคिเคเคฒ, เคเคोเคฒॉเคिเคเคฒ, เคเคจเคตॉเคฏเคฐเคฎेंเคเคฒ, เคเคฎ्เคฏुเคจिเคी เคนेเคฒ्เคฅ
เคे เคชเคฐिเคช्เคฐेเค्เคท्เคฏ เคฎें เคธोเคเคจा เคชเคก़ेเคा เคเคตं เค
เคชเคจाเคจा เคชเคก़ेเคा । เคเคธเคे เคฒिเค เคเคจเคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคเคตं
เคเคจเคो เคเคชเคฏुเค्เคค เคเคฐเคคी เคนुเค เคตिเคงिเคฏों เคो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจा เคนोเคा ।
11. เคเค.เคชी.เคเคฎ เคी เคฐเคฃเคจीเคคि เคृเคทเคों เคे เคธเคฎเคธ्เคฏाเคं
เคो เคง्เคฏाเคจ เคฎें เคฐเคเคเคฐ เคฌเคจाเคจा เคाเคนिเค ।